Langstlevende testament

Hebben kinderen bij overlijden van één van hun ouders een vordering op de langstlevende echtgenoot?

De wet bepaalt, dat wanneer iemand overlijdt die getrouwd is en kinderen heeft, dat al zijn of haar vermogen doorschuift of overgaat naar de langstlevende echtgenoot. Dit is ook van toepassing bij geregistreerd partnerschap en kan ook in een samenlevingscontract worden vastgelegd. De kinderen erven op dat moment dus feitelijk niets en hebben dan een niet-opeisbare vordering op de langstlevende ouder. Met een testament kan van dit wettelijk uitgangspunt worden afgeweken. Een langstlevendentestament blijkt in de praktijk, vaak de constructie van de bij wet bepaalde verdeling over te nemen of van toepassing te verklaren.

Standaard wettelijke regeling vaak niet wenselijk

Sinds 2003 is er bij wet een standaardregeling (langstlevende regeling) van toepassing. Maar die past lang niet bij iedereen. Juist daarom laten steeds meer stellen en echtparen een testament opstellen door de notaris dat meer op hun persoonlijke situatie is afgestemd.


Er zijn 4 gevallen waarbij een langstlevende testament zeer wenselijk is:

1. Ouder testament
   Er is sprake van een nog rechtsgeldig testament van 3 of 4 decennia geleden?
   De wettelijke regeling uit 2003 is alleen van toepassing als er nog geen testament is. Een ouder testament (bijvoorbeeld uit de zeventiger of tachtiger jaren) gaat voor op deze regeling. Wilt u daar iets aan doen, dan kunt u uw oude testament herroepen en een nieuw testament laten maken door de notaris. Een verouderd testament kan flinke problemen opleveren bij overlijden. 
   
2. Kinderen uit eerder huwelijk of relatie en stiefkinderen
   De wettelijke regeling van 2003 zegt dat de hele erfenis naar de langstlevende echtgenoot of partner gaat. De kinderen krijgen dan een vordering (in geld) op de langstlevende. Die vordering pas opeisbaar na overlijden van de langstlevende. Deze laatste bepaling geldt niet voor stiefkinderen. Die mogen de vordering namelijk direct ruilen voor bezit. Dat heet wilsrecht. Als u wilt voorkomen dat een stiefkind dit recht kan uitoefenen, dan is een langstlevende testament (dat afwijkt van de wettelijke regeling 2003) nog steeds vereist. Daarin kunt u dat wilsrecht blokkeren. Hiermee wordt de langstlevende beschermd tegen aanspraken van (de) stiefkinderen.
   
3. Er is sprake van een grote erfenis
   Het Nederlands erfrecht en de daarmee gepaard gaande erfbelasting is complex en bijzonder. Volgens het testament mag de erfenis na overlijden worden verdeeld en pas daarna wordt de erfbelasting berekend en toegepast. Wanneer u de erfenis fiscaal gunstig verdeelt dan zal er minder belasting naar de staatskas vloeien. Wij adviseren u hierover graag en komen samen met u tot de beste balans. Want met een langstlevende testament kunt u het voordeel van belastingbesparing volop benutten.
   
4. Er is sprake van een familiebedrijf
   Als er sprake is van een familiebedrijf en een van de kinderen gaat het bedrijf overnemen? In dat geval is de standaard langstlevende regeling niet handig. Daarmee gaat immers de hele erfenis (dus ook de onderneming) over naar de langstlevende bij overlijden. Beter is het om dan uw kind (bedrijfsopvolger) als erfgenaam aan te merken en de langstlevende alleen het vruchtgebruik te geven. Of u legateert het bedrijf aan uw kind dat het later wil overnemen en de rest van de erfenis laat u na aan uw (huwelijks)partner.

Is een testament op de langstlevende nog actueel?

Dat hangt af van de persoonlijke situatie. Veel stellen maken nog steeds een testament. Bijvoorbeeld omdat de wettelijke regeling niet alles afdekt. Bijvoorbeeld wanneer er stiefkinderen zijn of wanneer er sprake is van een grote erfenis. Een langstlevende testament biedt in veel situaties nog altijd de beste oplossing. Wij bieden u daarin maatwerk.